Technologia

Potencjometry – budowa, funkcje, rodzaje

Potencjometry to elementy elektryczne typu biernego, nazywane także rezystorami nastawnymi. Ich kluczową funkcją jest możliwość regulacji napięcia, co pozwala na ich szerokie zastosowanie rozmaitych układach, sieciach i urządzeniach. Potencjometry umożliwiają regulację stopnia nagłośnienia urządzeń audio, intensywność świecenia czy tempo pracy silnika. 

Konstrukcja i rodzaje potencjometrów 

Potencjometry można podzielić na kilka głównych grup, różniących się typem konstrukcji. Wyróżniamy przede wszystkim potencjometry analogowe (ścieżka oporowa) oraz cyfrowe (zawierające większą liczbę rezystorów). Oba typy mają swoje zalety, które należy brać pod uwagę w trakcie planowania i konstrukcji danego układu. 

Urządzenia analogowe 

Potencjometry analogowe posiadają ścieżkę wykonaną z tworzywa sztucznego, drutu, węgla lub specjalnego spieku (ceramiczno-metalowego). W ich działaniu kluczowa jest zmiana rezystancji między poszczególnymi opornikami, prowadząca do regulacji napięcia wyjściowego. Potencjometry analogowe pozwalają na bardzo płynną regulację pracy urządzenia. 

Potencjometry cyfrowe 

Urządzenia cyfrowe posiadają szereg rezystorów oraz przełączników CMOS. Zawierają także elektroniczny licznik oraz układ sterujący typu logicznego. Po jego zaprogramowaniu możliwa jest regulacja napięcia na wyjściu. Zdecydowaną zaletą rozwiązań cyfrowych jest ograniczona emisja szumów i innych nieprzyjemnych dźwięków towarzyszących pracy rezystorów analogowych.

Sposób obsługi potencjometru 

Mechanizm do regulacji potencjometru może mieć różny kształt i konstrukcję, co dla wielu użytkowników ma kluczowe znaczenie. Warto dostosować sposób sterowania do zamierzonego sposobu i miejsca użycia. Odmienne potencjometry przydadzą się w konstrukcji mikserów, wzmacniaczy i innych urządzeń estradowych, odmienne do sterowania domowym system oświetlenia LED.